Posts tagged ‘nauka gry na darbuce’

Filmy Sonika Percussion

Stambulski wytwórca bębnów Sonika Percussion ma na swoim facebookowym profilu kilka ciekawych nagrań:

http://www.facebook.com/media/set/?set=vb.100002332693316&type=2

 

W programie:

– Ismail Pesluk

– Hakan Kaya

– Lekcje rytmów z wykorzystaniem techniki Split Finger (Malfuf, Körfez)

 

Karsilama

Karsilama (z tureckiego karşılama – twarzą w twarz) to interesujący rytm na 9, związany z tureckim tańcem o tej samej nazwie. Rytm ten przeniknął też do greckiej muzyki tanecznej. Obecnie często pojawia się w bellydance – to najczęściej grany orientalny rytm spośród tych w „dziwnym” metrum.

Zbudowany jest z wolnej i szybkiej trójki:

|1-2-3-123| 

można też liczyć: |121212123|
|Ta ka Ta ka Ta ka Ta ki ta | 

|1 - 2 - 3 - 4 - 5 |
|D - T - D - T T t |
|D kkT kkD kkT T t |
|D tkT tkD tkTkT t |

I w wersji trochę mniej tradycyjnej:

Slap!

Slap jest najtrudniejszym z podstawowych dźwięków darbuki – ale warto dobrze się go nauczyć, bo dzięki niemu rytmy nabierają masy i  koloru. Jest kilka sposobów na wydobycie tego dźwięku. Moim zdaniem ten jest najłatwiejszy na początek:

  1. Wyprostuj złączone palce prawej dłoni.
  2. Zegnij je o jakieś 60 stopni (dalej połączone i wyprostowane w zgięciach).
  3. Oprzyj kciuk na drugim zgięciu palca wskazującego (między paliczkiem środkowym a bliższym). To powinno stworzyć sztywną „ramę”.
  4. Połóż dłoń na bębnie w takim miejscu jak przy doum – podstawa dłoni powinna opierać się o obręcz, a opuszki ściśle przylegać do membrany (żeby tak było, ręka musi być trochę bardziej odwrócona „na zewnątrz” w nadgarstku niż przy doum).
  5. Uderz w bęben, starając się nie zmieniać zbytnio ułożenia dłoni. Najpierw podstawa dłoni dotyka obręczy, a później opuszki „zamykają się” na membranie. Ten ruch najłatwiej opisać jako chwytanie. Palce mają się nie odbijać, tylko pozostać na naciągu (To ma być zamknięty dźwięk. Można też grać otwarty slap, ale to nie jest tradycyjna technika i o tem potem).

Łatwiej uzyskać slap grając głośno. Ma być krótki, krzykliwy, przeszywający. Na filmie Matta Stonehouse’a jest to dobrze pokazane:

Co można robić z takim dźwiękiem? Na przykład można wsadzić go zamiast Tek do Malfufa albo Maqsuum… i tak się je gra na ogół.

|D k k S k k S k |
|D S tkS D tkS tk| - to jest świetne, ornamenty nabierają zupełnie nowej jakości.
  • niektórzy zapisują slap jako Pa (David Kuckhermann).
  • istnieje kilka technik wydobycia tego dźwięku, można na przykład zrobić to maksymalnie rozluźnioną dłonią (trudniejsze do nauki, ale wygodniejsze w grze) albo chowając kciuk do wnętrza dłoni (Zohar Fresco)

Malfuf / Khaleegy

Malfuf / malfouf / malfuuf – (z arabskiego zawinięty, ze względu na krótką, cykliczną formę [to też nazwa arabskiej potrawy – odpowiednik naszych gołąbków 🙂 ]) prosty i „skuteczny” rytm na 2/4, znany chyba we wszystkich tradycjach rytmicznych świata.

Widać charakterystyczny podział 3-3-2.

Dobry do zagrania na wejście tancerki. Świetnie się nadaje do różnych ornamentacji:

 Khaleegy / Khalegi /Khaliji / Khaliijii [czasem Saudi]- związany z charakterystycznym tańcem o tej samej nazwie, pochodzącym z okolic Arabii Saudyjskiej. Rytm bardzo podobny do malfufa, ale pierwsze Tek jest zastąpione przez Doum:

|D - - D - - T - | 
|D - k D - k T k |

Maqsuum / falaahii

Maqsuum / maqsoum / maksoum / maksum – („przecięty na pół, podzielony”) podstawowy rytm muzyki arabskiej. Bardzo często słychać go we współczesnych utworach i akompaniamencie do tańca brzucha.

|1 - 2 - 3 - 4 - |
|D t - t D - t - |
|D t k t D k t tk| "walking maqsuum"
|D t tkt D tkt tk| z najpopularniejszymi ornamentami

Falaahii / fallahi / felahi – („ludowy”) popularny w górnym Egipcie. Podobny do maqsuum, grany dwa razy szybciej (skompresowany do 2/4)

|1 - 2 - |
|Dk kD k |
|DtktDktk|

Ayoub / Zar

Ayoub (ayyoub, ayyub) to dynamiczny rytm znany na całym Bliskim Wschodzie. Ze względu na transowy charakter  jest często wykorzystywany w akompaniamencie do tańca derwiszów.

|1 – 2 – |
|D tkD t | [wielką literą oznaczone są akcenty]
|D -kD t |
|DktkD t |
 

Pod nazwą Zar / zaar kryje się podobny rytm, lecz grany w wolniejszym tempie. Jest wykorzystywany w egipskim rytuale o tej samej nazwie do wypędzania złych duchów.

Doum, tek & ka.

Na darbuce najwygodniej gra się w pozycji siedzącej. Jeśli jesteś praworęczny/a, bęben powinien spoczywać na lewym udzie, opierając się obręczą o prawą nogę. Jeśli nie trzyma się stabilnie (to zależy od kształtu i masy darbuki) można go dodatkowo przytrzymać lewym łokciem.

W takiej pozycji ręce mają różny dostęp do membrany, dlatego w tradycyjnym sposobie gry pełnią odrębne funkcje: prawa utrzymuje dominującą pozycję i prowadzi rytm, a lewa – jako słabsza – gra głównie ornamenty.

Doum / dum [d] jest uderzeniem basowym. Złączone razem palce prawej dłoni uderzają w membranę (na głębokość linii serca 🙂 lub płycej) i od razu się od niej odbijają żeby nie tłumić dźwięku. Cała powierzchnia palców powinna mieć kontakt z membraną  – tylko czasami przy cichym graniu gra się samymi opuszkami.

Tek / tak [t] to kolejne uderzenie prawej ręki. Najczęściej polega na uderzeniu w membranę przy samej krawędzi przy pomocy… podstawy paliczka dalszego palca serdecznego :)… czyli tego zgrubienia kości przy pierwszym (od strony paznokcia) zgięciu tego palca.

Ka [k] jest odpowiednikiem tek dla lewej ręki. Jej ustawienie wymaga uderzenia pod lekkim kątem. Tek i ka nie muszą brzmieć identycznie (ale jeśli chcesz żeby tak było, musisz najpierw dobrze nastroić bęben).

Jak już pisałem we wcześniejszym poście, uderzenie powinno przypominać strzał z bicza, kumulując energię wszystkich mięśni. Dlatego właśnie właściwe wykonanie tek i ka wykorzystuje lekki ruch obrotowy nadgarstka. Trzeba pamiętać, że każde z tych uderzeń powinno zaczynać się od ruchu przedramienia (lub ramienia). To pozwala na rozluźnienie pozostałych, małych mięśni, które szybko się męczą.

W ogóle im bardziej jesteś rozluźniony/a, tym lepiej! Paradoksalnie: zrelaksowana ręka pozwala na mocniejsze i szybsze uderzenie niż usztywniona (i zmniejsza ryzyko kontuzji). Z drugiej strony, trzeba uważać, żeby nie stracić kontroli nad ruchami: jeśli twoja prawa ręka przypomina kurze skrzydełko – nadgarstek jest obrócony poziomo do wewnątrz, a dłoń smutno z niego zwisa – to to też trzeba naprawić.

Dobrze jest ćwiczyć w wolnym tempie. Bardzo często przy nauce gry ludzie próbują grać od razu jak najszybciej lecz to ślepy zaułek – kończy się to słabą techniką i fatalnym brzmieniem .

Na początek najlepsze są proste ćwiczenia, powtarzanie pojedynczych dźwięków i słuchanie, czy dobrze brzmią.

Takie podstawowe wprawki:

   | 1 - 2 - |
0. | t - k - |
1. | t k t k |
2. | t k t - |
3. | d - t k |
4. | d k t k |
5. | t t k k |

…i wszelkie ich kombinacje. Można je przekształcać i układać z nich dłuższe kompozycje – to też dobre ćwiczenie. Powodzenia! 🙂

 

Skoro znasz już podstawowe dźwięki, możesz spróbować grać rytmy. Na początek: ayoub.