[powyżej Zakir Hussain, najpopularniejszy tablista]
Współczesna technika gry na darbuce często sięga po elementy indyjskiej tabli ( np. Levent Yildirim). Warto powiedzieć kilka słów na jej temat.
Tabla (od arabskiego tabl, oznaczajacego bęben) składa się z dwóch bębnów: prawego, drewnianego o nazwie dayan (z hindi prawy, zwany też tabla) i lewego, metalowego, o nazwie bayan (lewy 🙂 ).
Dayan jest strojony pod konkretny dźwięk utworu. Jest bardzo melodyjny i jego charakterystyczne dźwięki często są samplowane w zachodniej muzyce elektronicznej. Podstawowych uderzeń jest dziewięć (ja tyle znam, ale różne źródła podają różne dane – dobry tablista z pewnością umie wydobyć ich więcej). Są dość trudne przez to, że podczas niektórych z nich kiedy jeden z palców uderza w membranę inny musi tłumić ją w innym, ściśle określonym miejscu.
Najbardziej charakterystyczną cechą basowej „połowy” tabli, bayana, jest możliwość strojenia wielokrotnego, czyli zmiany wysokości dźwięku przez dociskanie membrany nadgarstkiem. Można w ten sposób grać melodie. Właściwie są dwa podstawowe uderzenia – otwarte i zamknięte.
Oczywiście dźwięki prawego i lewego bębna można łączyć. Przykład notacji stosowanej w tabli (cykl keherva):
DhaGe NaTin NaGe DhiNa
Widać tu dźwięki:
Na – półdźwięczne uderzenie na dayanie (tłumione palcem serdecznym)
Ge – dźwięczne uderzenie na bayanie
Tin – podobne do na, ale uderzane nieco bliżej środka membrany
Dha – Na+Ge
Dhin – Tin+Ge
[Uwaga: powyższy opis nie nadaje się do nauki gry, to tylko taki ogólny zarys, żeby obczaić o co mniej więcej chodzi]
Te sylaby są nazywane „bol” (od bolna – mówić). Służą zapamiętywaniu rytmów i czasami są recytowane przez tablistów podczas koncertów.
Jest sześć podstawowych styli/szkół (gharana) gry na tabli, z których każda posługuje się odmienną techniką i własnymi kompozycjami.
(c.d.n.)